Nee zeggen en trouw aan jezelf blijven

Ja da’s heel wat voor een titel van een blogbericht, en ik zal er ook zeker geen eer aan doen. Dit wordt namelijk geen how-to bericht. Google heeft er vast heel veel over te zeggen, want de hele wereld schrijft over nee zeggen en voor jezelf opkomen.

Prachtig.

Maar als je dat dan doet, hoe pakt dat dan uit? Hoe voel je je dan?

Zo heb ik een vriendin die duidelijk aan kan geven wat ze wel en wat ze niet wil. Maar dat betekent ook dat het wel eens in conflict raakt met wat ik wel en niet wil.

Dit komende weekend is daar dus een voorbeeld van, en het is maar de vraag wat de juiste manier van handelen is. Het plan was om te gaan eten samen, eventueel door de stad zwalken en leuke dingen kijken. Nu willen twee van ons wat gaan knutselen en een paar handwerkprojectjes bespreken.

De andere vriendin gaf aan dat ze gewoonweg niet naar een gezellig-samen-zijn komt als we gaan knutselen omdat dat volgens haar het hele weekend zou domineren. Ze stelt dus een ultimatum.

Ben ik nu ineens verantwoordelijk voor of zij wel of niet komt?

Nee.

Gewoonweg nee.

Als iemand zegt dat de wereld zich aan hun eisen dient te voldoen, en als ze dat niet doen, dan is het haar recht om zich niet in die situatie te begeven. Maar het blijft haar verantwoordelijkheid wat ze doet als reactie op een (marginale) verandering van de plannen, niet die van iemand anders. Het wordt nooit mijn verantwoordelijkheid.

Okee, hebben we dat ook even rechtgezet.

Helpt dat?

Nee. Ik voel me nog steeds klote erover, en nu moet ik dus kennelijk inleveren, en er mag ook nog eens niet veel over de handwerk projecten gepraat worden. Dat voelt als emotionele chantage en gedragsterrorisme. (Sorry, ik ken de terminologie niet, ben geen gedragspsycholoog, dus roep maar wat de term wel is.)

Mijn instantane reactie is dat niemand, maar dan ook niemand mij zal voorschrijven waar ik het wel en niet over kan hebben. We kunnen best afspreken dat het handwerken niet van te voren gepland was, en dus geminimaliseerd moet worden (ik heb niet eens ooit om een handwerksessie gevraagd, overigens, maar dat schijnt niet belangrijk te zijn), maar ik weiger mijn gespreksstof van te voren al te limiteren, zeker nu dat project erg courant is voor twee van ons driën, en over een week af moet wezen.

Dat schoot me zo allemaal totaal verkeerd in het keelgat, dat ik mijn antwoord aan hun opgeschoven heb, tot ik gekalmeerd was.

Dus heb ik er een dag over nagedacht, en heb besloten dat ik ook voor 100% mijn eisen en wensen kan neerleggen, met als consequentie dat als die niet tegemoet gekomen worden, dat ik dan bereid ben niet te gaan. Dat is tenslotte niet alleen mijn recht, maar ook een autonome keuze die ik kan maken. Ik kan zelfs tijdens het weekend halverwege vertrekken, als dat zou moeten.

Net als met echtscheiden, is het NEE zeggen zo krachtig. STOP is zo krachtig. Dat geeft je je macht terug, je zelf-respect, je autonome handelen. Ik kan niet geschanteerd worden als ik bereid ben weg te lopen.

Het komt dus er misschien op neer dat ik dus geen leuk gezellig-samen-zijn weekend tegemoet ga, maar ik kan het weekend wel vullen met 10 andere leuke dingen. Het komt er ook misschien op neer dat die vriendin niet naar het weekend gaat, en ik wel, of dat we zelfs beide niet gaan, en het weekend afgeblazen wordt. Allemaal mogelijk. Ik weet het nog niet.

Wat wel gaande is, is dat ik bang ben dat ik daarmee een aantal vriendschappen op het spel zet, en ik vind dat niet terecht. Ik ben niet begonnen met eisen te stellen en ultimatums daaraan vast te koppelen.

En ik geloof in zelfbeschikking. Als iemand zegt, “ik kom niet als Astrid niet zo en zo gaat doen/laten,” dan is dat haar eigen zelfbeschikking. Ze mag altijd om welke reden dan ook beslissen wel of niet te komen. Dat is niet mijn verantwoordelijkheid.

Toch voelt het zo, en het is niet fijn. En in het ergste geval is het daarna afgelopen met de gezellig-samen-zijn weekenden die ik met deze vriendinnen een aantal keer per jaar doe.

Ik weet het niet. Ik moet het ervaren.

Maar ik heb vanochtend dus mijn antwoord verstuurd, en de basisbegrippen die ik gebruikt heb zijn:

• Ik ben alleen voor mijn eigen gedrag verantwoordelijk ongeacht wat anderen zeggen
• Ik ga geen eisen stellen aan anderen en duld geen eisen die door anderen aan mij gesteld worden
• Ik ga mijn plan voor het weekend niet wijzigen tenzij ik daar iemand echt mee grief (in welk geval ik gewoon weg kan blijven)
• Ik breng begrip op voor waarom die anderen zich zo voelen en de redenen achter de kat-in-het-nauw acties
• Ik heb op tijd aangegeven dat dit alles zo zal zijn, dus het is geen verassing
• Ik heb aangegeven dat ik mijn vriendinnnen zeer waardeer
• Ik heb als tegenultimatum gesteld dat als dit niet gaat werken samen, dat ik bereid ben het weekend over te slaan

Zoals ik al zei in het begin, ik heb wel 10 andere dingen die ik met veel plezier kan doen dit weekend, dus ik ben niet afhankelijk van een weekendje uit met de meiden om mijn leven zin te geven. Mijn leven heeft zat zin, en er is zat lol te verkrijgen.

Ik had alleen wel graag dat men niet met de ultimatum methode was begonnen. Het voelt een beetje als oog-om-oog, tand-om-tand, maar ik zag niet hoe ik anders kon reageren en toch trouw aan mezelf te blijven. Ultimatums leiden nooit tot iets goeds, tenzij je bereid bent voorgoed weg te lopen, zoals bij een echtscheiding.

Hopelijk heb ik begrip gecreëerd in mijn antwoord aan hun. We zullen het zien.

Ik ben nog steeds niet blij, voel me behoorlijk gestrest, maar in ieder geval ben ik nu niet meer de onderdrukte partij en heb ik niet hoeven inleveren of over mijn eigen grenzen hoeven gaan.

Want daar gaat het uiteindelijk toch om:

• zelf-respect,
• goed voor jezelf zorgen,
• trouw aan jezelf blijven.

Ga d’r maar aanstaan!

Ook met dit soort problemen gevoetbalt? Wat werkte wel en wat werkte niet?